Verzorging

Orchidee krijgt gele bladeren | wat kan je er tegen doen?

Wanneer jouw orchidee gele bladeren krijgt, is het normaal dat je denkt dat er iets mis is. In een aantal gevallen is dat ook zo en is het belangrijk om te weten wat je er tegen kan doen. In dit artikel zullen we kijken naar een aantal oorzaken van waarom jouw orchidee gele bladeren krijgt en wat je er tegen kan doen.

Niets aan de hand

Voordat we ingaan op de verschillende oorzaken en oplossingen, zijn er zeker situaties waarbij je je geen zorgen hoeft te maken wanneer je orchidee gele bladeren krijgt. Vergeelde bladeren bij jouw orchidee kunnen duiden op het einde van een levenscyclus. Orchideebladeren blijven niet eeuwig bestaan en de meeste bladeren hebben een beperkte levensduur. De orchidee ontdoet zich van de oudere bladeren en vervangt ze door nieuwe bladeren. Bij monopodiale orchideeën, zoals Phalaenopsis, zijn de oudste bladeren de onderste. Ze worden geel en verschrompelen langzaam.

Als de bladeren die vergelen de oudste zijn, en er geen vergeling optreedt bij de andere bladeren, dan hoef je je geen zorgen te maken. Dit is een teken dat jouw orchidee groeit en dat de levenscyclus van dat blad voorbij is. Ook al zien die bladeren er lelijk uit, is het verstandig om ze te laten zitten totdat ze op natuurlijke wijze afvallen.

Er zijn ook orchideeën, zoals veel Dendrobiums, die al hun bladeren verliezen gedurende een bepaalde periode (van het jaar). Voordat de bladeren afvallen worden de orchideebladeren geel. Dit kan misschien schokkend overkomen, maar is normaal als je orchidee bladverliezend is. Bekijk online of vraag in het tuincentrum of kwekerij of jouw orchidee bladverliezend is of niet. Dan ben je hierop voorbereidt. Na een paar maanden zullen de bladeren weer mooi groen terugkomen en begint meestal de bloei.

Verplaatsen naar een minder lichte plek

Sommige orchideeën, zoals Vanda en Phalaenopsis, reageren op te veel licht met gele bladeren. Bij gele bladeren is vaak het chlorofyl in het blad aangetast. Chlorofyl is het pigment dat bladeren hun groene kleur geeft en zorgt ervoor dat zonlicht opgevangen wordt. Bij aangetast chlorofyl wordt het fotosynthetische vermogen van de orchidee beperkt, waardoor de orchidee minder energie krijgt om te groeien.

In direct zonlicht kunnen bladeren ook oververhit raken waardoor er brandplekken met zwarte vlekken op het blad kunnen ontstaan (zie onderstaande foto). Er ontstaat dood weefsel wat zich niet meer gaat herstellen. Een paar plekjes is geen ramp, maar als er teveel brandplekken zijn, zal dat ervoor zorgen dat het blad niet meer optimaal kan fotosynthetiseren.

De oplossing voor teveel licht is eenvoudig. Verplaats de orchidee naar een minder lichte plek. In ieder geval een plek waarbij de orchidee geen directe zonlicht te verdragen krijgt. Daarna zullen de verbleekte bladeren herstellen (niet de brandplekken) en krijgt de orchidee haar gezonde groene bladeren terug.

Een grote brandplek op het blad van een Phalaenopsis-orchidee.

Juiste hoeveelheid water geven

Wanneer je te weinig of juist teveel water geeft aan je orchidee, kan dit ook resulteren in gele bladeren. Als droogte de oorzaak is van het geel worden van de bladeren, begint dat aan het einde van het blad. Na verloop van tijd zullen deze gele vlekken beginnen uit te drogen en worden ze bruin. Het weefsel is dan afgestorven. Bij teveel water of slechte drainage, zullen de bladeren ook geel worden. De wortels van de orchidee gaan dan rotten, waardoor de orchidee geen voedingsstoffen meer kan opnemen.

Het komt erop neer dat je de waterbehoefte moet inschatten van jouw orchidee. Alleen op die manier kun je de orchidee de juiste hoeveelheid water geven. Controleer het wortelstelsel goed om te zien of jouw orchidee in staat is om water op te nemen of juist niet. Bij onder-bewatering is het een kwestie van wat vaker water geven en je orchidee niet te lang laten uitdrogen. Bij over-bewatering alleen je orchidee weer water geven als de wortels zilvergroenachtige van kleur zijn. Als de wortels van je orchidee al grotendeels verrot zijn, kun je de orchidee het beste verpotten in een nieuw potmedium. Verwijder alle verrotte wortels en laat alleen de gezonde wortels over.

Zie het artikel – Orchideeën water geven | wanneer en hoe vaak? – om meer te weten te komen over hoe je de waterbehoefte van een orchidee kan bepalen.

Zie ook het artikel – Hoe geef je orchideeën water? – over welke methoden het beste zijn om orchideeën water te geven. Het is uitermate belangrijk dat er geen water in de kroon van de orchidee blijft liggen. Dat kan namelijk kroonrot veroorzaken, wat erg moeilijk om te bestrijden is. De orchidee zal veel gele bladeren krijgen en afsterven.

Controleren op infecties en ongedierte

Gele bladeren aan je orchidee kunnen ook veroorzaakt worden door infecties en ongedierte. Infecties vormen een reële bedreiging voor je orchidee omdat ze zich snel verspreiden. Het belangrijkste signaal van een actieve infectie is dat de vlek of verkleuring snel toeneemt. Elke dag kun je de besmetting zich zien uitbreiden.

Bij infecties is het belangrijk dat je zo snel mogelijk handelt. Je hebt een schone, gedesinfecteerde schaar nodig. Knip ruim onder het besmette deel waar het blad mooi groen is. Gooi vervolgens het besmette deel van het blad weg. Zorg er daarna voor dat je de open snee en de rest van het blad zo droog mogelijk houdt. Dit verhoogt de kans dat het blad niet opnieuw geïnfecteerd raakt. Bacteriën en schimmels verspreiden zich makkelijk in vochtige omstandigheden.

Al hoewel er niet veel ongedierte orchideeën aantasten, kan het ook gele bladeren veroorzaken. Veel ongedierte op een orchidee kan leiden tot vergeling of vlekken op de bladeren die vervolgens geïnfecteerd kunnen raken. Controleer altijd de onderkant van de bladeren. Ongedierte, zoals blad- en wolluizen, zitten daar vaak. Ook op andere plekken kan ongedierte voorkomen, zoals op groeipunten en de wortels.

Ook wanneer je tekenen van ongedierte ziet, handel dan zo snel mogelijk. Isoleer de aangetaste orchidee van eventuele andere orchideeën en verwijder het ongedierte door de orchidee af te spoelen met lauw water en/of met een wattenstaafje. Controleer of het ongedierte zich ook op eventuele andere orchideeën in je collectie gevestigd heeft, en behandel deze indien nodig.

Voor meer uitgebreidere informatie over ongedierte en wat je er tegen kunt doen, zie het artikel – Ongedierte in orchidee | wat kun je er tegen doen?

Infectie veroorzaakt door de bacterie Erwinia sp.

Juiste hoeveelheid voedingsstoffen geven

Voedingsstoffen zijn belangrijk voor je orchidee om te kunnen groeien en bloeien. Echter als je orchidee teveel of te weinig voedingsstoffen krijgt, kunnen gele bladeren ontstaan. De verkleuring op het orchideeblad verschilt, afhankelijk van welke nutriënten er ontbreken en de orchideeënsoort.

Bij een gebrek aan voedingstoffen, zoals bij te weinig kalium, vallen de onderste bladeren in snel tempo af. Dit komt doordat de orchidee voedingsstoffen probeert te onttrekken aan de onderste bladeren om de nieuwere groei te voeden. Het uitvaltempo van de onderste bladeren gaat sneller dan de aan het begin omschreven natuurlijke uitval van verouderde bladeren. Bij teveel voedingsstoffen kan bijvoorbeeld de opname van ijzer belemmerd worden wat tot een ijzertekort kan leiden (chlorose). Dit zal ook resulteren in vergeelde bladeren.

De oplossing zal je waarschijnlijk niet verbazen: geef de juiste hoeveelheid voedingsstoffen aan je orchidee. Een adequate bemesting zal gele bladeren en het afvallen van bladeren tegengaan. De oudere bladeren worden er niet beter van, maar de nieuwere bladeren zullen er in ieder geval een stuk groener en gezonder uitzien dan de oudere bladeren. Zorg ervoor dat de drie basisvoedingsstoffen, stikstof (N), fosfor (P) en kalium (K), in de voeding zitten. Gebruik speciale orchideeënvoeding en overschrijd nooit de aanbevolen dosering.