Hoe geef je orchideeën water?

Veel orchideeën gaan vaak ten onder, doordat ze op de verkeerde manier water gegeven worden. Zonde! Hoe geef je orchideeën water? In dit artikel worden drie verschillende manieren omschreven van hoe je orchideeën het beste water kunt geven, namelijk de dompelmethode, doorloopmethode en sproeimethode. Het verschilt per orchideeënsoort welke methode het beste is.

Voor meer informatie over wanneer en hoe vaak je orchideeën water moet geven, zie deze blogpost.

Dompelmethode

De dompelmethode is een veelgebruikte methode om orchideeën water te geven. Epifytische orchideeën zoals Phalaenopsis, Cattleya, Dendrobium en Oncidium kunnen bijvoorbeeld prima met deze methode bewaterd worden. Vul een emmer of grote vaas met water en laat de binnenpot van de orchidee rustig vijf tot tien minuten onder-gedompeld staan. Het water mag niet over de rand van de binnenpot gaan dus houdt de orchidee desnoods even vast. De kans bestaat namelijk dat het water in de kroon van de orchidee terecht komt wat tot kroonrot kan leiden. Laat de orchidee vervolgens een paar minuten uitlekken, voordat je haar terugzet. Je zult zien de wortels nu mooi groen zijn. Er mag zich geen overtollig water ophopen in de pot. De wortels kunnen hierdoor gaan verrotten.

Je kunt ook prima de orchideepot zelf gebruiken om je orchidee in water te dompelen. Gebruik een gieter met een lange tuit en vul de orchideepot met water tot aan de rand van de binnen pot. Nooit de orchidee van bovenaf water geven, maar via de zijkant waar er geen bladeren of stengel(s) zijn. Ook hier moet je ervoor zorgen dat je niet over de rand van de binnenpot gaat. Laat vervolgens de orchidee vijf tot tien minuten staan in het water. Giet het overgebleven water in de orchideepot weg en laat de orchidee een paar minuten uitlekken. Doe vervolgens de binnenpot in de orchideepot.

Het onderstaande filmpje laat de dompelmethode in een orchideepot goed zien vanaf minuut 2.00. Een kleine opmerking – na minuut 3:35 laat het filmpje zien dat je wat water onderin in de pot kunt laten staan voor om luchtvochtigheid te stimuleren en het medium nat te houden. Ook al komt het water via de versmalling niet direct in contact met de orchideewortels, zou ik het toch weghalen. Hoe natter het organisch medium blijft, hoe sneller het wordt afgebroken. Je moet de orchidee dan vaker verpotten met nieuw grond mengsel. Luchtvochtigheid kun je op andere wijze stimuleren door bijvoorbeeld een automatische luchtbevochtigingsysteem te installeren.

Doorloopmethode

De doorloopmethode kun je prima gebruiken als je geen grote emmer of vaas in huis hebt. Ook is deze methode geschikt voor de meeste epifytische orchideeën, zoals Phalaenopsis, Cattleya, Dendrobium en Oncidium. Breng de orchidee naar een spoelbak en bewater de wortels van de orchidee grondig (vanaf minuut 0:35 in de onderstaande video, minuut 1:40 is de dompelmethode). Zorg ervoor dat de grond door en door nat wordt. Ook de luchtwortels moeten water krijgen. Door de vaak luchtige compositie van het grondmengsel, loopt het water snel weg en moet je veel meer water gebruiken dan dat er wordt opgenomen. In vergelijking met de dompelmethode gebruikt de doorloopmethode veel meer water.

Nadat je de wortels en het grondmengsel flink nat geworden zijn, laat je de orchidee uitlekken op het aanrecht. Zelf beweeg ik de orchidee een aantal keren voorzichtig op en neer en op haar zijde om het water gemakkelijker weg te laten lopen. Zodra er geen druppels meer vanuit de onderzijde komen, kun je de orchidee terug zetten in de orchideepot. Ook hier is het van belang dat de wortels na het bewateren droog staan.

Sproeimethode

Epifyten die graag zonder potgrond in de lucht hangen, zoals Vanda’s, kunnen goed bewaterd worden met de sproeimethode. Besproei de orchidee met een (druk)spuit of tuinslang totdat de wortels donker groen worden (zie video hieronder). Gebruik niet een te sterke besproeiingsdruk , want dit kan de wortels van de orchidee beschadigen. Geen hogedrukspuit dus!

Door het gebrek aan potgrond, drogen de wortels van dit soort orchideeën wel snel uit. Zeker wanneer de lucht erg droog is. Het is daarom zaak om orchideewortels die enkel blootgesteld zijn aan de lucht regelmatig te besproeien. Bij warm weer in de zomer een paar keer per dag en in de wintermaanden om de twee dagen. In de zomer kun je ook de bladeren besproeien als de omstandigheden dit toelaten. Zorg er wel voor dat er zich geen water ophoopt in de kroon van het orchideeblad. Dit kan namelijk leiden tot kroonrot. Mocht het gebeuren dat er water in de kroon terecht komt, gebruik dan een papieren zakdoek om het water weg te halen.

Bij wortels die lange tijd geen water hebben gekregen kan het langer duren voordat de wortels groen worden. Een efficiëntere alternatief hiervoor zou zijn om de Vanda, of andere luchtplant die zonder potgrond in de lucht hangt, een minuut of vijf á tien in een emmer met water te zetten (m.a.w. de dompelmethode).

Boomschors vs. mos

Hoe je een orchidee water geeft hangt ook af van het grondmengsel waar deze zich in bevindt. De meeste orchideeën zitten in een grondmengsel van boomschors en/of (spagnum)mos. Het grote verschil tussen beide grondmengsels zit in de waterdoorloop. Mos zal langer water vasthouden dan boomschors.

Wanneer jouw orchidee in uitsluitend mos zit, dan is het aan te raden om alleen de doorloopmethode te gebruiken. Het mos zal het water dan voor langere tijd vasthouden. Wanneer je de dompelmethode of onverantwoord ijsblokjes zou gebruiken, raakt het mos oververzadigd. Dit kan tot rotting van de wortels kan leiden. Wanneer jouw orchidee in uitsluitend boomschors zit, dan kun je zowel de doorloopmethode als de dompelmethode gebruiken. Boomschors houdt namelijk genoeg vocht vast, maar blijft na het water geven niet te nat.

Als het grondmengsel een combinatie is van boomschors en mos, dan is het belangrijk om de verhouding tussen beide grondmengsels in te schatten. Wanneer  80% van het mengsel mos is dan is het aan te raden om alleen de doorloopmethode te gebruiken. Als het 50/50 is, of het grootste deel boomschors, dan zou je zowel de doorloopmethode als de dompelmethode kunnen toepassen.

Waterkwaliteit en temperatuur

In het algemeen houden orchideeën niet van water dat veel kalk bevat (hard water). Het uitstekende drinkwater in Nederland varieert nogal in termen van hardheid. Komt het drinkwater uit de diepe ondergrond dan kan het leidingwater veel kalk bevatten. Komt het drinkwater uit oppervlakte- of regenwater dan is het kalkgehalte lager. Drinkwater met een hardheid van boven de 12°dGH kan schadelijk zijn voor jouw orchideeën. Kijk dus even goed waar jouw drinkwater vandaan komt. Informeer zo nodig bij jouw drinkwaterbedrijf of gebruik deze website om te kijken wat het hardheidsniveau is in jouw gemeente. Gebruik geen chemische waterontharders, want deze bevatten vaak veel natrium en dat is slecht is voor orchideeën.

Vergeet niet dat orchideeën ook voedingsstoffen nodig hebben. Het water moet dan ook niet te zuiver zijn. Zelf meng ik vaak regen- en drinkwater als ik mijn orchideeën water geef. Zo is het water niet te hard, maar bevat het wel voldoende voedingsstoffen. In de meeste gevallen zal gewoon Nederlands drinkwater ook oké zijn, maar let dus wel op de hardheid van het water. Geef orchideeën lauw water. Water op kamertemperatuur is ook prima.